Publicatie-
datum:

15 april 2020

Publicatiedatum: 15 april 2020
Onderwijskwaliteit Samen besturen

In deze aflevering gaat Marijn van den Berg (adviseur cultuur, governance en relatie) in op de diversiteit binnen een team. Zij geeft vier tips om de kracht daarvan te benutten.

Vasthouden van de vrijgekomen energie

Er is ontzettend veel innovatieve energie vrijgekomen. Scholen hebben in zeer korte tijd ‘onderwijs-op-afstand' gerealiseerd. Leerkrachten hebben Zoom, Teams of andere online communicatiekanalen ontdekt. Zoals een leerkracht het verwoordde: “een hele steile leercurve”. Bestuurders en leidinggevenden motiveren en faciliteren deze professionaliseringsslag zo goed mogelijk. Vanuit een enorme drive worden alle mogelijkheden benut om dit voor elkaar te krijgen.
Er stroomt een andere energie in het team…

Duidelijkheid

Het onderwijs is bij uitstek een sector waarin mensen werken die gericht zijn op contact. Contact met de leerlingen en samenwerking met elkaar. Zij zijn gericht op het goed organiseren en het bieden van een structuur waarin leerlingen goed tot leren kunnen komen. Een fijne samenwerking in een goede sfeer met duidelijkheid over wat er moet gebeuren levert veel energie op. Onderwijs is ook een sector waarin veel mensen energie krijgen van creativiteit, inventiviteit en oplossingsgerichtheid. We zien dat in de waan van de dag het er vaak niet van komt deze energie te benutten. Veelal blijven we voorzichtigheidshalve handelen binnen bestaande kaders.

In deze crisis viel de belangrijkste basis onder onze structuren weg: het dagelijkse contact. Leerlingen mogen niet meer naar de school toe, dus contact is veelal online. Samenwerking met collega’s vindt plaats op minimaal 1 ½ meter afstand, en ook veelal vanuit huis.

Het wegvallen van het contact met de leerlingen en elkaar vindt vrijwel iedereen in het onderwijs lastig. De zorg om de leerlingen die niet of slecht bereikbaar zijn kost energie. Sowieso dat de kinderen niet in de school zijn, voelt niet goed. En, uit eigen ervaring weet ik dat andersom de kinderen school ook enorm missen. Mijn kinderen zien het liefst de school morgen weer open: vrienden en vriendinnen weer zien, lol maken met elkaar in de pauzes en tijdens de les (hoewel ze dat ook online prima lukt, hoor ik regelmatig) en zeker ook het hebben van een dagritme.

Out of the box

Iedereen reageert anders op de gevolgen van een crisis. Het wegvallen van bekende structuren heeft velen in het onderwijs een gevoel van onzekerheid en onrust gegeven. Maar daarnaast zijn er mensen geweest die zich bevrijd voelden; hun creativiteit en “out of the box” denken wordt aangesproken. Zij zijn nieuwe initiatieven gaan uitwerken en hebben nieuwe kansen en mogelijkheden gezocht. Dat heeft hen en daardoor het hele team een enorme energieboost gegeven.
Wat wij zien is dat teams elkaar blijven ontmoeten en de samenwerking zoeken. Daar is veel van de gevoelde energie vandaan gekomen en de veronderstelling is dat dit ook na de crisis zal blijven, want dat was al aanwezig.
Wat er nu bij is gekomen, is energie die ontstaat door het benutten van nieuwe kansen en mogelijkheden, snel schakelen en het inzetten van creativiteit om ingewikkelde problemen het hoofd te bieden. Wat we in deze tijd ervaren is dat diversiteit in een team enorm belangrijk is om iets samen voor elkaar te krijgen. Ofwel het benutten van elkaars kracht en daarmee tot een betere samenwerking komen, in het belang van zo goed mogelijk onderwijs in moeilijke omstandigheden.

Hoe kunnen we de energie en waardering voor diversiteit vasthouden? Vier tips:

1. Houd een dagboekje bij en schrijf in steekwoorden op.

  • Wat heeft jou energie gegeven (en wat heeft energie gekost)?
  • Wat van wat er is gebeurd wil je, na de crisis, behouden, wat wil je verder ontwikkelen en wat wil je loslaten?

2. Spreek met je team af om tussentijds, maar in ieder geval voor de school weer opengaat een reflectiemoment met elkaar te hebben en bespreek met elkaar.

  • Wat heeft ons energie gegeven? Wat heeft energie gekost?
  • Waar zijn we het meest trots op? Wat vonden we lastig?
  • Wat was onze kracht? Waar zaten onze valkuilen?
  • Wat willen we – kost wat kost – behouden? Wat willen we nu echt (door)ontwikkelen?
  • Wat willen we loslaten? En hoe doen we dat dan?

3. Spreek met elkaar af hoe te zorgen dat energie kan blijven stromen.

  • Bedenk hoe de collega’s die “out of the box-denken” kunnen denken die rol kunnen blijven inzetten.
  • Zorg voor gezamenlijke momenten en rituelen om de energiegevers weer op te zoeken.
  • Koester deze momenten en ben streng als deze in de waan van de dag weer dreigen onder te sneeuwen: spreek elkaar zo nodig aan!

4. Spreek waardering uit als een collega vanuit een geheel andere invalshoek een situatie benadert, lastige vragen stelt, nieuwe inzichten inbrengt en kansen ziet voor een andere aanpak.

Ik gun het onderwijs energie te blijven halen uit creativiteit, doel- en oplossingsgerichtheid en tempo en te blijven zorgen voor binding, eenheid en onderling vertrouwen.
Blijf openstaan voor de energie van andere inzichten: omarm diversiteit!

Samen besturen

Deze pagina is onderdeel van ons domein Samen besturen. Verus wil randvoorwaarden scheppen voor geïnspireerd goed onderwijs. Dat doen we door betrokken te zijn bij elkaar en samen te verbinden als gemeenschap, met begrip voor de positie van leden die in hun eigen leergemeenschap functioneren. Bestuurlijke vraagstukken lossen we samen op, met hulp van collega-bestuurders of een adviseur.

Verus

Gerelateerde berichten