Hoe Asscher de WWZ-plank missloeg bij Pauw

Vrijdagavond, 23.00u. Minister Lodewijk Asscher is te gast bij het programma Pauw. Vooral als kandidaat-lijsttrekker voor de Partij van de Arbeid. Al even was het over zijn werkgelegenheidsbeleid gegaan, maar na 14 minuten werd hij dan toch geconfronteerd met de grote problemen die het onderwijs ervaart door Asschers Wet Werk en Zekerheid (WWZ).

Jeroen Pauw legt de problemen aan Asscher voor, en er wordt een fragment getoond waarin Rinda den Besten van de PO-Raad en een schooldirecteur uitleggen dat de WWZ niet past bij het onderwijs. Daar is juist ruimte nodig om met invallers te werken, maar door de WWZ zijn er vaak juist geen invallers meer te vinden.

Asscher is duidelijk voorbereid op deze vraag, en in plaats van het probleem te erkennen en compassie te tonen met scholen die kinderen naar huis moeten sturen door de WWZ, draait hij zijn ingestudeerde lesje af. Hij zegt dat de wet voor ‘sommige scholen’ niet goed werkt. Als hij even bekijkt hoeveel en wat voor meldingen er bij het meldpunt van Verus zijn binnengekomen, of de peiling van de PO-Raad bestudeert, is dat ‘sommige’ een understatement.

Als Pauw verwijst naar de problemen die scholen ervaren, en daarbij indirect de peiling van de PO-Raad noemt, zet Asscher schoolbesturen smalend weg als ‘werkgevers’ die niet mee willen werken. Ja, schoolbesturen zijn werkgevers, maar om ze daarom direct af te schrijven is volstrekt misplaatst. Achter de peiling van de PO-Raad en meldingen bij Verus gaan heel veel betrokken bestuurders, schoolleiders, directeuren en docenten schuil die met hart en ziel werken voor het onderwijs, en met heel veel pijn in het hart door de WWZ soms moeten besluiten een klas naar huis te sturen omdat er écht geen invaller is.

 Laat ik Asschers argumenten even langslopen.

1. Er is een lerarentekort, en dat is erger geworden omdat jonge leerkrachten het beroep minder aantrekkelijk vinden omdat er geen zicht is op vaste contracten. Er is inderdaad een lerarentekort, daar heeft Asscher gelijk in. Het kromme is nu juist dat zijn WWZ het scholen móeilijker maakt gegeven het lerarentekort. Het primair onderwijs heeft daarnaast nog eens het hoogste percentage vaste contracten (93%). Er is in het onderwijs nu eenmaal veel kortdurende vervanging nodig, en vaak willen invallers juist geen vast contract en zit de WWZ hen alleen maar in de weg. Dit filmpje legt heel duidelijk uit voor welke problemen de WWZ zorgt. 
2. Op sommige scholen speelt de christelijke identiteit een rol, die willen wel vervangen maar het moet wel iemand zijn met een lange rok. Asscher legt dan kort uit dat scholen vervangers zonder die lange rok dan niet in vaste dienst willen nemen. Ik kan nog steeds moeilijk geloven dat hij dit echt zei. Is dát hoe onze minister aankijkt tegen christelijke scholen? Een christelijke school is een school met juffen in lange rok? En verder is niemand welkom? Op deze manier brengt hij de identiteit van christelijke scholen in diskrediet, en gaat hij voorbij aan ál die bijzondere scholen die gewoon geen invaller meer kunnen vinden door de WWZ.
3. Er zijn scholen die inderdaad last hebben van de WWZ, en die wil ik gaan helpen. Met dat helpen doelt hij op de verkenner die hij op scholen af gaat sturen in de persoon van Jacques Tichelaar. Met de uitleg dat de verkenner scholen ‘gaat helpen’, gaat Asscher in tegen de opdracht van de Tweede Kamer, die zegt dat de verkenner de problemen moet gaan inventariseren en oplossingen formuleert. Carola Schouten van de ChristenUnie heeft precies hierover aangekondigd in de debat te willen met Asscher.

Al met al ging het gesprek maar een paar minuten over de WWZ. Maar lang genoeg om te beseffen dat het Asscher niet te doen lijkt te zijn op het serieus nemen van de problemen. Hij vindt vooral dat schoolbesturen het niet goed snappen en wat beter geholpen moeten worden met het toepassen van zijn wet en de mogelijkheden die de cao biedt. Naast dat hij hiermee scholen tekort doet, is het vooral de omgekeerde wereld. Eerst wordt de patient ziek gemaakt (WWZ), en vervolgens wordt-ie gewezen op de medicijnen. En dan blijken die medicijnen ook nog eens niet goed te werken. Als Asscher de WWZ-problemen in het onderwijs echt serieus neemt, geeft hij vandaag nog toe dat de wet niet goed bij het onderwijs past, en dáár iets aan gedaan moet worden.

Bovenstaande afbeelding komt van Mathijs van Londen, Schoolleider van basisschool 't Panorama in Arnhem.