Publicatie-
datum:

3 juli 2019

Publicatiedatum: 3 juli 2019
Onderwijs en samenleving Samen besturen

Zeg eens, wat staat jouw schoolorganisatie in de weg? Gebrek aan kennis? Gebrek aan wilskracht? Bij veel organisaties wordt verduurzaming op papier ondersteund, maar neemt die steun sterk af als de rekening gepresenteerd wordt...

Andere waarden in beeld

Ja: duurzaamheid kost wat en het kan pijn doen om keuzes te moeten maken waar niet direct een financiële beloning tegenover staat.

Maar kiezen voor duurzaamheid levert op de langere termijn veel op, óók voor schoolorganisaties. Er komen andere waarden in beeld die wellicht te lang op het tweede plan zijn geschoven. Er moet een andere mindset ontstaan, en dat is een leerproces.

Hoogleraar Jan Rotmans benadrukte naar aanleiding van het klimaatplan van de regering dat het nog steeds lijkt alsof maatregelen implementeren zorgt voor de benodigde verandering, terwijl er in zijn ogen een transitie nodig is: anders gaan denken én doen.

Risico en rentmeesterschap

Niet meegaan in de transitie is ook een risico. Denk alleen al aan je goede reputatie. Scholen beogen hun leerlingen te vormen tot verantwoordelijke volwassenen. Het op een verantwoorde wijze leren omgaan met het klimaat en duurzaamheidsvraagstukken hoort daarbij. Als een school zelf duurzaam is, geeft zij aan dat zij niet alleen theoretische kennis overdraagt, maar dat zij ook de leerling en zijn/haar toekomst serieus neemt en daar naar handelt. Practice what you preach. Voor christelijke scholen kan de gedachte van rentmeesterschap een rol spelen.

Bewust kiezen voor een duurzame school

Te verwachten is dat ouders en (toekomstige) medewerkers steeds bewuster zullen kiezen voor een school die een goed duurzaamheidsbeleid heeft. De klimaatstakende jongeren (vaak gesteund door hun school!) lieten duidelijk zien hoe de vraag ook ín het onderwijs speelt. Geef ze eens ongelijk: Het gaat om hun toekomst. En omdat ze minderjarig zijn kunnen ze niet door middel van hun stemrecht meebepalen. Sterker: omdat politici hun stem niet kunnen krijgen, krijgen minderjarigen de indruk dat politici ook geen moeite voor hen doen. De klimaatspijbelaars deden wat duurzaamheid en klimaatbeleid betreft een moreel appèl op de volwassenen en organisaties die de touwtjes in handen hebben. Hier kunnen ook scholen toe gerekend worden.

Integraal duurzaamheidsbeleid

Ook Verus is wat duurzaamheid betreft een lerende organisatie. We hebben een duurzaamheidsambitie geformuleerd en werken hard aan een integraal duurzaamheidsbeleid. Ook voor Verus betekent dat eerdere keuzes heroverwegen en nieuwe keuzes maken. Zo zijn de plastic bekertjes al lang verleden tijd, wordt papierverbruik teruggedrongen en proberen we het aantal gereden kilometers te beperken. Bij een eventuele verhuizing van het kantoor wordt duurzaamheid zeker meegewogen. Daarmee laten we zien het milieu en de toekomst van al die leerlingen van de scholen die aan Verus verbonden zijn, serieus te nemen. We zijn bereid onze verantwoordelijkheid te nemen.

En met deze ambitie komt ook telkens opnieuw in beeld hoe ingewikkeld het is om te verduurzamen. Je loopt onvermijdelijk tegen frustraties op. Je bent in heel veel zaken afhankelijk van andere partijen en omstandigheden. Samenwerken, uitzoomen en vanuit een andere mindset tot een andere denk- en werkwijze komen, zijn de sleutels.

De “Duurzaamheid: kleine moeite, groot effect-challenge”

Vaak wordt gedacht aan grote, dure en tijdrovende veranderingen als het gaat om duurzaamheid. En dat kan een reden zijn om verduurzaming nog even uit te stellen, tot het goedkoper is, of gemakkelijker…

Jammer en onnodig. Veel kleine stappen maken immers ook een grote.

Een voorbeeld van iets wat makkelijk te regelen is en veel effect heeft: als op toiletten met een grote en een kleine doorspoelknop stickers komen met “Verbruik 6 liter water” en “Verbruik 3 liter water”, drukken mensen echt sneller op die kleine knop.

Er zijn véél meer van dit soort eenvoudige maatregelen met veel effect en een duidelijk signaal naar leerlingen. Wij horen ze graag en delen ze (natuurlijk met eervolle vermelding van uw school) op onze website en in onze nieuwsbrief, zodat we elkaar inspireren om zorgvuldig om te gaan met de aarde, met al wat daarop leeft en ons leven mogelijk maakt.

Want duurzaamheid is vooral een kwestie van dóen!

Mail me als je zo’n voorbeeld hebt: [email protected]

Marcel Elsenaar en Fenneke Scholten van Aschat

Samen besturen

Deze pagina is onderdeel van ons domein Samen besturen. Verus wil randvoorwaarden scheppen voor geïnspireerd goed onderwijs. Dat doen we door betrokken te zijn bij elkaar en samen te verbinden als gemeenschap, met begrip voor de positie van leden die in hun eigen leergemeenschap functioneren. Bestuurlijke vraagstukken lossen we samen op, met hulp van collega-bestuurders of een adviseur.

Verus

Gerelateerde berichten